5 Şubat 2017 tarihinde yaşamını yitiren Üsküdar Üniversitesi İleri Toksikoloji Laboratuvarı Direktörü Prof. Dr. Tuncel Özden’i anmak için düzenlenen ve geleneksel hale getirilen “Akılcı İlaç Kullanımı” panelinin 3’üncüsünde de bilinçli ilaç kullanımına dikkat çekildi. Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kişiye özel tedavinin ilk adımlarını yıllar önce attıklarını belirterek “Yaptığımız çalışmalar kişiye özel tedavinin uygun maliyetli olduğunu gösteriyor. Kişiye özel tedavi lüzumsuz ilaç kullanımını da önlüyor” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Merkez Yerleşke Nermin Tarhan Konferans Salonunda düzenlenen “Prof. Dr. Tuncel Özden Anısına 3. Kişiye Özel Tedavi Toplantısı” programında akılcı ilaç kullanımı ele alındı. Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin ilgi gösterdiği programa katılan Prof. Dr. Tuncel Özden’in eşi Prof. Dr. Seçkin Özden, Üsküdar Üniversitesi’nin vefa göstererek anma töreni düzenlemesini çok anlamlı bulduğunu belirterek, Üsküdarlı öğrencilerin çok şanslı olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Prof. Dr. Tuncel Özden’i bilimsel bir toplantıyla anmak istedik”
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Prof. Dr. Tuncel Özden’i rahmetle anarak başladığı konuşmasında bilime çok değerli katkıları bulunan Prof. Dr. Tuncel Özden’i anmak için bu sempozyumu düzenlediklerini söyledi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Kişiye özel tedavi çalışmalarına Prof. Dr. Tuncel Özden ile başladık”
Üniversite ve hastane olarak kişiye özel tedavi alanındaki çalışmalara Prof. Dr. Tuncel Özden ve Üsküdar Üniversitesi Kişiye Özel Tedavi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Eczacı Selma Özilhan’la başladıklarını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Biz bu yolculuğa Tuncel Hocamız ve Selma Hocamız ile şöyle çıkmıştık. 2009 yılında psikiyatrik tedavi bir noktada tıkanmıştı. Hastalara tedavi uygularken çok dirençli hastalar geliyordu. Bazı hastalara bakıyorsunuz küçük doz ilaç veriyorsunuz alerji ortaya çıkarken; bazı hastalarda ise aynı ilaçtan yüksek doz verilmesine rağmen ilacın tesirinin olmadığı durumlar ortaya çıkıyordu. Bu neden, nasıl oluyor? Hekimlikte herkesin bildiği bir gerçek vardır; hastalık yok hasta vardır. Bunun bilimsel bir açıklaması olması lazımdı. Neden aynı ilaç hastada hemen etkili olurken; bir diğer hastada etkisini göstermiyor? Biz de bu arayışa girdik. Aynı ilaç farklı hastalara neden farklı etki ediyor kısmı önemliydi. Değişik bir vizyona ihtiyacımız vardı” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Kusursuz tıp anlayışının üçayağı var”
2015’te ABD Başkanı Obama’nın başlattığı proje ile ortaya çıkan “Kusursuz Tıp” anlayışının üçayağı olduğunu belirten Tarhan, “Birincisi; genetiğe göre ilaç kullanımı yani doğru ilaç, doğru doz, doğru sürede uygulama. İkincisi teknoloji kullanımı, robotlar vs. gibi uygulamalar. Üçüncüsü ise medikal kayıtların tutulması. Bunlar sayesinde kişinin 10 yıllık tıp geçmişine bakabileceğiz” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Kişiye özel tedavinin pek çok olumlu yanı var”
Farmakogenetik alanında çalışmalarının da bu dönemde yapıldığını belirten Tarhan, ilk ilaç kan düzeyi cihazlarını 2008 Aralık’ta aldıklarını, kullandıklarını ve olumlu sonuçlar elde edildiğini kaydetti. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kişiye özel tedavinin pek çok olumlu yanı olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Örneğin 10 defa yatmış ve çıkıp tekrar hastaneye yatmak zorunda olan bir şizofren hastası vardı. Yatış olunca düzeliyor, çıkınca yine hasta oluyor. Ailesi ilaçlarının düzenli kullanması için çok hassas davranıyor ve tüm hassasiyeti gösteriyor. Bu geçmişle bize geldi, yatırdık, tedavi oldu ve ardından taburcu edildi. Sonrasında kontrol ettiğimizde gördük ki hastanın kanında ilaç kullanım düzeyinde, hastaneden çıktıktan sonra düşüş var. Bunun nedenini araştırmaya koyulduk ve fark ettik ki, hasta dışarı çıktığında aşırı sigara kullanımına yöneliyor. Aşırı sigara kullanımı metabolik etkisi ile ilaç etkisini düşürüyor, aileyi bu yönde uyararak sigara kullanımını azaltarak hastalığı kontrol altına aldık. Bu durum yani kişiye özel tedavi, aslında cost effective/uygun maliyetli olduğunu gösteriyor. Kişiye özel tedavi lüzumsuz ilaç kullanımını da önlüyor. Bu nedenle akılcı ilaç olarak adlandırılıyor. Bu çalışmaların bir kısmı yayınlandı. Biz psikiyatri hastalıklarının tedavisinde bu yaklaşımla çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Yeniliklere açık bir anlayışla çalışmalarımıza devam ediyoruz”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, farmakogenetikten sonra toksikoloji alanında ilk doğrulama laboratuvarını kurduklarını kaydederek “Doğrulama laboratuvarını ilk biz burada kurduk. Yeni deneyimlere açık olmak, hastanın iyiliği için en yeni bilimsel referansı olan pratik tedavi yöntemlerini uygulamak gibi ilkemiz ve motivasyonumuz var. Bizi motive eden şeylerden biri de şudur; askeriyede bir kural vardır; komutan sadece yaptıklarından değil yapmadıklarından da sorumludur. Biz tıpta bu motivasyonla yani hekim yapılan tedavilerden değil, yapılmayan tedavilerden de sorumludur. Bir hastanın iyiliği için dünyadaki en ileri tedavi yöntemlerini bulup buraya getirmek ya da hastaya tavsiye etmek bizim sorumluluğumuzdadır. Bu bakış açısı bizi farkında olmadan zora talip olmaya itti. Biz bu anlayışla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu motivasyon ile yeni tedavileri araştırıyoruz” diye konuştu.
Programın açılış konuşmasının ardından Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Atik’in moderatörlüğünde “Akılcı İlaç Kullanımı” paneli gerçekleştirildi. Prof. Dr. Uğur Atik, “Bilim insanları yaşarken yarattığı değerler, ortaya çıkardığı çalışmalarla yaşamlarını yitirdikten sonra anılırlar. Tuncel Hocamız da arkasında çok önemi çalışmalar, bilimsel eserler bıraktı” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Kişiye Özel Tedavi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Eczacı Selma Özilhan, “Prof. Dr. Tuncel Özden Laboratuvarı İlaç Düzeylerini İnceleme Deneyimleri” başlıklı sunumunda laboratuvar olarak yaptıkları çalışmalardan örnekler verdi.
Prof. Dr. Tayfun Uzbay: “Çocuk ve ergenlerde psikiyatrik ilaç kullanırken çok dikkatli olunmalı”
Üsküdar Üniversitesi Rektör Danışmanı ve Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı ve NPFUAM Müdürü Prof. Dr. Tayfun Uzbay da “Nöropsikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı” başlıklı sunumunda günümüzde özellikle psikiyatri alanında ilaç kullanımının yaygınlaşmasına dikkat çekti. Prof. Dr. Tayfun Uzbay, özellikle çocuk ve ergenlerde psikiyatrik ilaç kullanımında çok dikkatli olunması gerektiğini vurgulayarak “Elbette gerekirse kullanılacak ama nasıl kullanılacak? Kesinlikle çocuk veya ergen psikiyatrisi gözetiminde doğru tanı alarak ve hasta takip edilerek kullanılmalı. Çocuk ve genç çok dikkatli gözlemlenmeli” uyarısında bulundu.
Prof. Dr. Tayfun Uzbay: “Herkes zekâsının gelişmesini ve mutlu olmak istiyor”
Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “Herkes kavrayışının çok artmasını istiyor. Zekâsının çok gelişmiş olmasını istiyor. Bir dinleyişte hocayı anlayıp bir okuyuşta bir sayfayı ezberlemek istiyor. İnsanlar kalabalıklarda başarılarıyla öne çıkmak istiyor. Bu da zekâyı artırıcı birtakım yollara sapmayı kolaylaştırıyor. Depresyon çağımızın en önemli sorunlarından biri ancak depresyon şu tarafa doğru geliyor. Kalabalıklar içindeki insanlar aynı zamanda mutlu olmak istiyorlar. Mutlu olmayı depresyonla özdeşleştiriyorlar. Bu büyük bir yanlış. Depresyon mutluluktan çok daha fazlasıdır. Ama maalesef toplumda şöyle bir algı oluşmuş durumdadır. Mutluluk eşittir, depresyondan kurtulma. Bu böyle bir şey değildir. Bunlar nöropsikiyatrik anlamda bu sorunların çözümü için büyük bir baskı yaratıyor” dedi.
Prof. Dr. Tayfun Uzbay, özellikle ilaçlarla ilgili medyadaki popüler söylemlere de dikkat çekerek toplumun bu söylemlere itibar etmemesi gerektiğini vurguladı.
Programa katılan Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Ana Bilimdalı Başkanı Prof. Dr. Sinem Ezgi Gülmez ise dünya genelinde akılcı ilaç kullanımı ve uygulamalarına ilişkin bilgi verdi.
Okunma : 2958
ÜHA
İlgili
07 Aralık 2017
"Psikiyatrist" içerisinde
22 Şubat 2018
"Psikiyatrist" içerisinde
