Üsküdar Üniversitesi Rektörü Psikiyatrisi Prof. Dr. Nevzat Tarhan ile Ramazan ayının manevi ikliminin insan ve toplum psikolojisine etkileri üzerinde derinlemesine sohbet ettik.
Oruç ibadetinin insanı kötülüklerden alıkoyduğunu belirten Tarhan, Ramazan ayı içerisinde suç oranlarının yarı yarıya azaldığına dikkat çekti. Orucun insana sabır ve tahammülü öğrettiğini kaydeden Tarhan, pozitif psikolojideki karşılığının dayanıklılık eğitimi olduğunu ifade etti.
Ramazan ayının, kötülüklerin zemin bulamadığı bir ay olduğunu da vurgulayan Tarhan, orucun stresle baş etme yetisi de kazandırdığı belirtti.
■ Hocam, idrak etmekte olduğumuz Ramazan-ı Şerif ayının insan ve toplum psikolojisi üzerine etkilerini sizden dinleyebilir miyiz?
- Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nin yaptığı bir araştırma var. Araştırmaya göre alkol kullananlar yüzde 50 oranında azalıyor. Ramazanda şiddet suçları da azalıyor. Toplumsal olaylar azalıyor. Dini motivasyon toplumda sosyal olarak kötüyü engelleyici bir etki gösteriyor.
■ Ramazan ayı içerisinde hepimizin hissettiği huzurun temelinde de bu mu yatıyor hocam?
- Ramazan-ı Şerif, şeytanın sevmediği bir aydır. Kötülük ve kötülüklerin çok fazla zemin bulamadığı bir aydır. Ramazan; 'Dur', 'Düşün, 'Yeniden başla' ayıdır. İnsanın şahsi olarak da toplumsal olarak da insanın düşünüp ona göre yeniden bir yapılandırma sürecidir. Manevi bir arınma ayıdır.
BİREY VE TOPLUM NEFES ALIYOR
■ Oruç, insana neyi öğretir hocam? Psikolojik muhtevasını kast ederek soruyorum...
- Oruç insana sabrı öğretir. Tahammül yetisi kazandırır. Psikolojide bunun adı dayanıklılık eğitimidir. Oruç, insana stres altında dayanma becerisi kazandırır. Bir insan inanarak oruç tutarsa beyin açlık hormonu salgılamıyor. Böyle durumlarda kan şekeri düşmüyor.
■ "Ah o eski Ramazanlar nerede" sözü psikolojik bir yansımanın tezahürü müdür hocam?
- "Eski Ramazanlar" dediğimiz çocukluk dönemimizdeki Ramazanlardır. Ramazanda evde kavga azalıyor. Ailede muhabbet artıyor. Çocuk daha sevgiyle karşılanıyor. Bütün aile sahura kalkıyor, beraber iftar yapıyor. Bu durum çocuğun da ailenin de nefes almasını sağlıyor. Bu olumlu durum çocuğun psikolojisinde oldukça önemli bir yer tutuyor.
■ Toplumun her kesiminin oruç ibadetine ifa etmeye yönelik istekli tavrını nasıl yorumluyorsunuz hocam?
- Ramazan ayı bir insana dini gerekçelerle aç kalmayı ve meşru şeylerden kendini mahrum bırakmayı sağlar. Allah 'Ramazan ibadetinin sevabını ben vereceğim' diyor. Mükâfatı Allah katında sınırsız. Bizim toplumumuz bunu seviyor. Hiç ummadığımız kimseler bile oruca riayet ediyor.
■ Müslüman bir birey Ramazan ayını nasıl idrak etmeli?
- Her şeyden önce Ramazanın anlamına uygun yaşamalıyız. Bütün uzuvlara oruç tut-turmalıyız. Yoksulu, yetimi sevindirmeliyiz. Yalan söylememeliyiz. Bir tatlı söz, bir tatlı davranış, bir gülücük ile aile içerisinde huzuru tesis etmeliyiz.
YENİ AKİT
Okunma : 7647