İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından düzenlenen "2023 Eğitim Vizyonu İstanbul Çalıştayında yer alan Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “beyin temelli öğrenme” konusuna değindi. “İnsan beynindeki ödül sistemini harekete geçiren mekanizma, merak ve hayret duygusudur” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, öğrencilerin derslerde başarılı olması için, öğretmenlere düşen görevin önemine dikkat çekti.
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından düzenlenen "2023 Eğitim Vizyonu İstanbul Çalıştayı, Sabancı Öğretmenevinde gerçekleştirildi. İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut AK moderatörlüğünde gerçekleştirilen çalıştaya Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erol Övar da katıldı. Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, eğitimdeki yaklaşımlar hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu.
“Askeri düzenle eğitilen öğrenci, derslere odaklanamıyor”
“Dünyadaki eğitim modelleri hakkında, ekonomik forum olduğu halde Davos’ta bile bununla ilgili konuşmalar yapıldı. Eğitime bütün dünyada neden ihtiyaç var? Birincisi; 1990’lı yıllardan sonra paradigma dönüşümü yaşandı. ‘İnsan nasıl öğreniyor, hızlı ve kalıcı öğrenme nasıl sağlanır?’ soruları ile ilgili çalışmalara 90’lı yıllardan sonra nörobilimin ciddi anlamda katkısı oldu” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan,
“‘Beyin temelli öğrenme’ derken; bir insanın, bir öğrencinin beynindeki öğrenme merkezini nasıl harekete geçiririz? Burada kritik soru bu. Bununla ilgili çalışılan modellerde, disiplinli ve eğlenceli öğrenmenin olması önemli. Bir insanın belli bir katı disiplinin içinde öğrenmesi değil; merak ve hayret duygusu uyandırarak, bir öğrencinin haz almasını sağlayarak ve disiplin içerisinde öğrenmesinin üzerinde durulmalı. Hatta bununla ilgili üzerinde çok durulan Kuzey Avrupa Modelleri vardır. Orada yaşanmış bir örneği söyleyeyim. Oraya giden bir gözlemci soruyor: ‘Siz bu öğrencileri dışarıda bahçede ya da uygulama ortamında nasıl zapt ediyorsunuz?’ diye. Oradaki eğitimcinin söylediği şu: ‘Asıl ben şuna hayret ediyorum; siz bu öğrencileri nasıl sınıfta zapt ediyorsunuz?’ Şimdi böyle bir çağdayız. Dokunarak öğrenmenin önemli olduğu, pratik yaparak uygulamanın önemli olduğu, yetenek ve becerilen ön plana çıktığı öğrenmenin değerli olduğu bir ortamda öğrencilerin askeri bir düzenle eğitilmesi alışkanlığının muhakkak sorgulanması gerekiyor. Bu tip öğrenmeye öğrenci dikkatini veremiyor, odaklanamıyor” dedi.
“Öğrencinin merak ve hayret duygusunu ‘ihtimal iklimi’ içinde tutmak gerekiyor”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Beyin temelli öğrenmede öğrencinin merak ve hayret duygusunu nasıl uyandırırız? Öğrenciyi buna uyandırabilmek için de öğrencinin merak ve hayret duygusunu ‘ihtimal iklimi’ içinde tutmak gerekiyor. Çünkü insan beynindeki ödül sistemini harekete geçiren mekanizma, merak ve hayret duygusudur” diyerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hatta bağımlılıkta beyinde beklenen ödüller değil de beklenmeyen ödüller kişinin beynini harekete geçiriyor. O açıdan sürprizlerle merak ve hayret duygusunu harekete geçirerek, bir öğretmen bununla ilgili sınıfta bir yöntem geliştirebilirse, bir model oluşturulabilirse öğrenciler Nobel Ödülü kazanma heyecanı, yeni keşif yapma heyecanı, yeni bir şeyler yapma heyecanını kazanıyorlar. Bunun örneklerini veremezsek, yeteneklerini geliştiremeyiz. Bu ortamı sağlamakta da öğretmenin liderliği çok önemli. Bu eğitim doktrininde eğer öğretmenler buna inanmazsa, istediğimiz kadar vizyon toplantısı yapalım, sonuç alınamaz” şeklinde konuştu.
“Öğrencinin dersi sevmesi için öğretmeni sevmesi gerekiyor”
Öğretmenin sınıf liderliğinin çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan,
“Öğretmen sınıfta öğrencilere duygusal liderlik sağlayarak onları bu konuda yönetebilirse, öğrencilerin yetenekleri ortaya çıkıyor. Fiziki gelişmeler genelde aşağıdan yukarı doğrudur. Ama vizyon gelişmeleri daha çok yukarıdan aşağıya doğru olur. Burada lider öğretmendir, öğrencilere rol model olacak kişidir. ‘Öğrencinin derste başarılı olması için psikolojik unsurlar olarak neler vardır?’ dendiği zaman; öğrencinin dersi sevmesi çok hedeflenir. Duygularının hareketi geçmesi ve öğrencinin dersi sevmesi için de öğretmeni sevmesi gerekiyor. Öğrencinin öğretmeni sevmesi için de öğretmenin öğrenciyi sevmesi gerekiyor. Yani böylelikle dersi sevmesi ve başarılı olması için, öğretmenin öğrenciyi sevmesi gerekiyor. Öğretmen, ‘toplumun geleceğine tohum atan, geleceğine yatırım yapan kişi’ demektir. Bu konuda toplumda tabii bunları öğretirken; öğrencilerin yeni yeteneklerini ortaya çıkarmak, öz güven kazandırmak, başarılı olmasını sağlamak da gerekiyor” diye konuştu.
Bu yıl 6.’sı düzenlenecek olan Üsküdar Üniversitesi Bilim ve Fikir Festivali’nden söz eden Prof. Dr. Tarhan, “Biz Milli Eğitim Müdürlüğü ile Bilim ve Fikir Festivali yapıyoruz. Bu festivalde, eğlenceli ve disiplinli bir ortamın oluşturulması dışında öğrencilerde; araştırma, merak, yeteneklerinin ortaya çıkmasını sağlamak için projeler üretiyoruz. Öğrenciler o kadar meraklı o kadar heyecanlı ki. Yaptıkları projeleri danışman hocaları ile birlikte büyük bir ego ideali olarak anlatıyorlar. İşte bunu verirsek, onların hayatında iz bırakmış oluruz” dedi.
“Çocuklara en önce kültür şoku vermemiz gerekiyor”
Türkiye’de 0-3 yaş politikası oluşturulmasının önemini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Çünkü bir insanın öğrendiklerinin %50’sinden fazlası 0-3 yaş arası öğreniliyor. 0-3 yaş arasındaki öğrenme, anne-baba eğitimi demektir. Bunun da muhakkak sistematize edilmesi, metodolojisinin geliştirilmesi gerekir. Japonlar bununla ilgili, gençleri popüler kültürün tehlikesinden kurtarmak için, çocuklara ilkokul döneminde kültür şoku veriyor. Onların kültüründe utangaçlık çok önemli. Çocuklara özellikle utanma duygusunu öğretiyorlar. Toplumsal duygu olarak bunu veriyorlar. Bizim de ilkokulda çocuklara, bırakın tarihi coğrafyayı, fiziği, matematiği; en önce kültür şoku vermemiz gerekiyor. Eğitim-vizyon çalışmalarında bunun da özellikle ilkokul döneminde önemli olduğunu düşünüyorum.”
Okunma : 4322
ÜHA
