İçinizdeki hakikati keşfetmek, kendinize ve başkalarına dair farkındalık kazanmak ve değişimi bir an önce başlatmak için 'Mesnevi' terapistiniz olsun ister misiniz?" Kitabına bu sözlerle başlıyor psikiyatri uzmanı ve yazar Prof. Dr. Nevzat Tarhan.
Tarhan, "Mesnevi Terapi", Mevlana'yı ve onun temel eseri olan "Mesnevi"yi, 21. yüzyılın psikoloji felsefesiyle bağdaştırarak günümüz insanına sunuyor. Kitap, bilgi çağım bilgelik çağma dönüştürürken insanlığın yol göstericisinin Mevlana olacağı düşüncesinden yola çıkıyor ve hayatta kendisine yol gösterici arayanlara Mevlana ile bilimi birleştirmek gibi bir seçenek sunmaya çalışıyor.
Tarhan, kitabında bugüne dek alışılagelmiş üslupların tersine, Mevlana'yı fiilen ve şeklen bugüne getirip, o dönem yazılardan olduğu gibi taklit etmiyor. Zihnen ve hissen o güne gidip bilimin yeni metodolojisini kullanarak Mevlana'yı çağa uygun biçimde yeniden yorumluyor. Kitabın en göze çarpan özelliği, "Mesnevi"nin modern insan için nasıl bir ruhsal rehber olabileceğini okurlara örneklerle göstermesi. Nitekim Tarhan, "Mevlana'yı bir roman kahramanı gibi değil daha çok günlük hayatta bize bir yol gösterici olarak tanımalıyız," diyor.
Teorik Temeller
Tarhan, psikoterapilerin birer zihin eğitimi olduğu bilimsel yaklaşımından yola çıkarak, bu yaklaşımın teorik temeliyle Mevlana öğretisinin teorik temellerinin örtüştüğünden bahsediyor.
Nitekim kitabında da günümüzde psikiyatri pratiğinde kullanılan, insanın ruhsal olarak sağlıklı olmasına engelleyen ve hastalığının devamına sebep olan zihin haritalarım ve yanlış inanışlarım ölçen ölçeklerden faydalandığım anlatıyor. Tarhan'a göre, "Mesnevi okumak, derin denizlere derinlere dalmak için özel dalış kıyafetleri giymeye benziyor. İnsanın manevî olarak gelişebilmesi için bu donanıma sahip olması gerekiyor."
Tasavvuf modelinde insan zihninin eğitimini ise "fil eğitimine" benzetiyor: "Fil güçlü, sabırlı, saygılı ve itaatkar bir hayvandır. Bu kadar incelikle itaat eden bir hayvan kriz durumunda kontrolünü kaybedebilir, sahibini bile öldürebilir. İnsan beyni de kontrol edilemeyen stres altında benzer tepkiyi vererek kişiye kalp krizi geçirtebilir. İşte Mevlana, düşünce hakkında düşündürterek bize içimizdeki vahşi enerjiyi yönetmemizi öğretiyor."
İnsanın özgürleşmesi
Kitapta insanın nasıl özgürleşebileceği üzerine de çeşitli denemeler yer alıyor. Tarhan, "Asıl özgürlük insanın arzularından, dürtülerinden kurtulmuş olmasıdır. Algısı genişledikçe insan hiç kimsenin görmediğini görmeye, hissetmediğini hissetmeye başlıyor. Kontrol edemeyeceğimiz şeyi kontrol etmeye çalışırsak acı çekeriz.
Kontrol edebileceğimiz şey bizim iç dünyamız, kendi duygu dünyamızdır" diyor. "Mesnevi Terapi"de terapi yöntemi çok çeşitli başlıklar altında ele alınmış. "Mevlana'nın Mutluluk Bilimine Katkısı", "Özgürlük ve Sorumluluk Dengesi", "Güvenle Kuşku Arasındaki Sınır", "Görünüşe Aldanmadan Bilgeliği Fark Edebilmek", "İnsanın Zevk Tuzaklan", "Öğrenilmiş Çaresizliğin Duygu İfadesi ile Tedavisi", bu başlıklardan sadece birkaçını oluşturuyor.
Tarhan, kitabın felsefi amacım ise şu sözlerle özetliyor: "21. yüzyıl bilgelik çağı olacak. Bilgiyle duygunun sentezlenmesiyle, bilginin vicdan süzgecinden geçirilmesiyle elde edilecek bir kavrayış olacak bu. Bunun için insanın önce kendini tanıması gerekiyor. Kendi kendine koyduğu engelleri görmesi, içindeki potansiyeli hayata geçirebilecek yollan keşfetmesi ama bunu daima vicdan penceresinden bakarak, yalnızca kendisi için değil insanlık için 'iyi' olanın peşinden koşarak yakalaması şart."
Kitap, kişisel gelişime bir de bu yönden bakmak için önemli bir kaynak.
İpek Yezdani
Milliyet
Okunma : 7531