Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Ailede sıcak ortam yokluğu fail de kurban da yapabiliyor”

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, TGRT Haber’de yayınlanan Bilmedikleriniz programının canlı yayın konuğu oldu. Tarhan, “Son Dönemlerde Artan Akran Zorbalığı” konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Akran zorbalığının küresel bir sorun haline geldiğine dikkat çeken Tarhan, bunun yapılan istatistiklerle kanıtlandığını söyledi. Madde kullanımının akran zorbalığını tetiklediğini belirten Tarhan, madde etkisiyle gençlerin kontrolsüz davranışlar sergilediğini kaydetti. Aile içerisinde sıcak bir ortamın olmamasının hem fail olmaya hem de kurban olmaya aday yaptığını da sözlerine ekledi.

Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Son Dönemlerde Artan Akran Zorbalığı” konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

“Akran zorbalığı küresel bir sorun haline geldi”

Katıldığı TGRT HABER Canlı yayınında istatistiklerde akran zorbalığının artış gösterdiğine dikkat çeken Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan; “Akran zorbalığı küresel bir sorun haline geldi ve son yıllarda artış var. Bununla ilgili ABD’de yapılan istatistikler var. 2011 yılından sonra artışlar görülmüş. Yani hem akran zorbalığında hem çocuklardaki intihar girişimlerinde hem de depresyon olgularında artış var. Bu sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla çok yakından ilgili. Dijital platformların ve pandeminin de getirdiği bazı değişikliklerin rolü olduğu dikkat çekiyor. Genellikle her gençte akran zorbalığı olmuyor. Hangi aile ortamında olduğu araştırıldığında daha çok anne babanın tutarlı olmadığı aileler dikkat çekiyor. Bir diğeri de travmatik deneyimleri olan çocuklarla ilgili. Yani hak arama, sorun çözme yöntemi olarak şiddeti öğrenen çocuklarda akran zorbalığını görüyoruz. Bunun cinayete dönüştürülmesi nadirdir.” diyerek sözlerine başladı.

Madde etkisi gençlerde kontrolsüz davranışlara neden oluyor

Madde kullanımının akran zorbalığına olan etkisinden bahseden Tarhan; “Gençler arasında madde kullanımının yaygınlaşması, gençlerin temel kişilik yapısında şiddet eğilimi olmadığı halde ergenlik döneminde yaşanan ergenlik sorunlarına neden oluyor. Buna bir de bir madde etkisi eklenince gençlerde kontrolsüz davranışlara neden oluyor. Bunun görünen sebepleri de var görünmeyen sebepleri de var. Görünen sebepler dış etkiler, toplumun etkisi, dijital platformların etkisidir. Görünmeyen etkisi ise çocukların psikolojik iç kaynaklarının yetersiz olmasıdır. Böyle bir sorunla karşılaştığı zaman ne yapacağını bilmemesidir. Kendilerinin travmaya karşı kırılgan olmalarının önemli bir rolü var. Bu nedenle akran zorbalığına sık rastlanıyor.” ifadelerini kullandı.

Çocuk şiddeti sorun çözme yöntemi olarak öğreniyor!

Ebeveynlerin çocuklarıyla nitelikli beraberlik sağlaması gerektiğini belirten Tarhan; “Akran zorbalığına uğrayan çocuklarda en çok gördüğümüz şey ailelerin sevgi ve ilgiyi az göstermesi ve fazla baskıcı olmaları. Bu ikisi bir araya geldiği zaman çocuk şiddeti sorun çözme yöntemi olarak öğreniyor. Onu kullanmaya çalışıyor. Genellikle fazla eleştirilen, özgüvenleri düşük, psikolojik olarak kendini yetersiz hissedilen kişiler kendilerini savunamıyorlar. Savunamadıkları için başkaları tarafından eziliyorlar. Bu tarzları nedeniyle farkında olmadan kurban durumuna giriyorlar. Bu nedenle anne ve babaların buradaki tutumları, çocuklarla ilgili geçirdikleri zamanların kaliteli olması çok önemli. Anne baba çalışabilir ama çocuğuyla nitelikli birliktelik sağlaması lazım. Yani sadece çocukla aynı odada oturmak değil iki tarafın da diyalog tarzında iletişim kurması lazım.” şeklinde konuştu.

“Ailede sıcak bir ortamın olmaması hem fail hem kurban olmaya aday yapıyor”

Ergenlerin kıyaslanmaktan rahatsız olduğunu belirten Tarhan; “Ergenlerde öfke patlamasına neden olan sebeplerden birisi de kıyaslanmalarıdır. Mesela babalar, ‘Ben senin yaşındayken şöyleydim, böyleydim.’ deyip kendiyle çocuğunu kıyaslar. Halbuki ergeni en çok rahatsız eden şey başka yaşıtlarıyla kıyaslanmasıdır. Hatta anne baba kendisiyle bile kıyaslamamalı. Onlar o çağı yaşayan çocuklar değil. Yani yıllara göre yetiştirilmesi gerekiyor. Burada evin güvenli alan olmaması önemli bir rol oynuyor. Aile içerisinde sıcak bir ortamın olmaması hem fail olmaya hem kurban olmaya aday yapıyor.” diyerek sözlerini sonlandırdı.