Biletten medet ummaya kişiyi hangi psikoloji sürükler? Her bilet aldığında bana çıkacak hissini neden taşır kişi? Kişinin rüyalarına kadar giren piyango ve şans oyunlarının psikolojik sırrı ne?
2011 yılını geride bırakmaya hazırlandığımız şu günlerde yeni yıla paralı girme umudu taşıyan binlerce kişi, soluğu milli piyango bileti satan tezgâhlarda alıyor. 4 milyonda bir çıkma ihtimali bulunan piyango biletine kişi, bildiği halde neden yönelir? Biletten medet ummaya kişiyi hangi psikoloji sürükler? Her bilet aldığında bana çıkacak hissini neden taşır kişi? Kişinin rüyalarına kadar giren piyango ve şans oyunlarının psikolojik sırrı ne? Milli piyango ve şans oyunlarının psikolojisini Prof. Dr. Nevzat Tarhan anlattı.Yeni yıla, geride bırakılan yıla oranla mutlu, huzurlu, sağlıklı ve daha çok paralı girme umudunu hemen herkes taşır. Öyle ki dualar da bu yönde olur hep. Kutlama ve tebrik mesajları hep daha mutlu, huzurlu, sağlıklı ve bol paralı yazılır.
Ülkemizde yılbaşına özel gelenekselleşen bir durum var ki o da birçoğunun hayalini süsleyen ancak sadece birkaç kişinin bu hayalini bir nebzede olsa yaşamasına olanak tanıyan yılbaşı milli piyango biletleri. Bugünlerde yeni yıla paralı girmek isteyen binlerce kişi milli piyango bileti alıyor ve zengin olma heyecanıyla çekilişin yapılacağı saatleri bekliyor.
Milli Piyango ve şans oyunlarının psikolojisini Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan ile değerlendirdik. Tarhan şans oyunları ve piyango biletleri psikolojisi üzerine çok önemli açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan:
KİŞİ NEDEN BİLET VE ŞANS OYUNLARINDAN MEDET UMAR?
Bu yönde yapılmış araştırmalar var. Bir milyonda ve ya dört milyonda bir çıkma ihtimaline karşı vatandaşlar bilet alır ve o heyecanı yaşar. Bunun beyindeki ödül ve ceza sisteminin çalışmasıyla yakından ilişkisi var. İnsan beyninde ödül ve cezayı en çok harekete geçiren şey beklenmeyen ödüllerdir. Öyle ki beklenmeyen ödüllerin gelmesi kişiye müthiş keyif veriyor. Bunu beklemek de aynı zevki veriyor. Orgazm olmuş gibi zevk uyandırıyor insanda. Çıkmasa dahi çıkacak ihtimali kişiyi geçici de olsa mutlu ediyor.
Para bilete değil haz duygusuna veriliyor. Bir bakıma kumarın nörobiyolojisi olarak bilinen bir mekanizma bu
HER ALAN NEDEN BANA ÇIKACAK HİSSİNE KAPILIR?
Bir şey çok arzulandığında o kişide reailete körlüğü oluşuyor. Kişi çıkmama ihtimalini görmüyor ve çıkma ihtimaline odaklanıyor. Çıkacağına inanıyor. Örneğin yapılan araştırmalar gösterdi ki bir kişi yemek yemeyi seyreder ve hayal ederse, beynin yemek yerken aktif hale gelen bölgesinin çalıştığı ve kişiye aynı zevki verdiği ortaya çıktı. Piyango biletleri de öyle. Çıkacak duygusuyla kişi çıkmış zevkini yaşabiliyor.
Bunu tiyatrocular iyi bilir. Yaşadığı rolü hissederse onu en iyi şekilde yansıtır ifadesi o derece iyi olur. Tiyatroda oyun eğitiminde bu uygulanıyor. Rolle ilgili duygu çalışması yapılıyor. Piyango ve kumarda da çıkmış gibi lezzet veriyor kişiye bu lezzet bağımlılık yapıyor. Öyle ki sanal ve gerçek olmamasının verdiği acı ise büyük oluyor. Beyine bir bakıma rüşvet veriyor kişi. Beyni yanıltılıyor. Zevk tuzağı olarak düşünülecek uygulamalar bunlar.
PİYANGO BİLETİ NEDEN HAYALLERİ SÜSLER?
Kişi negatif duygularını gidermek için bu girişimde bulunuyor. Gerçek hayatta başaramadığını hayaliyle yapıyor, kendini avutuyor. Avutma psikolojisi gerçeklerden kaçma psikolojisi bir anlamda. Emek ve çile yolundan ziyade kişi kolaycılığı seçiyor bu insanın doğasında olan bir durum. Biyolojik eğilim söz konusu. Geçerli olmayan bir yöntem.
PARA, ÇIKAN KİŞİYİ NASIL ETKİLİYOR?
Para çıkanları konu alan araştırmalar var. Gözlemlerde kişilerin kurulu düzenlerinin bozulduğu, yaşamlarının kötüye gittiği ve evliliklerinin bozulduğu ortaya çıktı. Öyle ki eski günleri arar hale geldikleri gözlemlendi. Bu parayı sağlıklı yatırıma dönüştürebilen çok az. Bir anlamda kişi çok parayla travma yaşıyor. Zihinsel ve duygusal olarak parayı kullanamadığı için ruhsal sorunlar yaşıyor. Zamana bıraktığı ve yaşayamadığı birçok hazzı bir anda yaşamaya kalkıyor böylece de kişinin zevk ve ödül dinamiği bozuluyor. Fiziksel sorunlar baş gösteriyor.
Şaban Özdemir (NPGRUP)
Okunma : 3629
